Gablotki – Podcast o sztuce

W tym odcinku opowiadam historię przyjaźni Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera, artystów którzy kształtowali polską sztukę przełomu XIX i XX wieku. Byli rówieśnikami, jednym iż najlepszych studentów Jana Matejki. Jak wyglądała ich przyjaźń? Czy miała wpływ na ich sztukę? Dlaczego ich drogi się rozeszły?

W tym odcinku oglądamy portrety matek namalowane przez ich dzieci – znanych artystów i artystki. Poznamy matki Henryka Rodakowskiego, Olgi Boznańskiej, Meli Muter, Wojciecha Fangora i Stanisława Baja. Jak widzieli swoje mamy? Co chcieli nam o nich opowiedzieć? Jak wyglądały ich relacje? Czy da się to wyczytać z portretów?

W tym odcinku przyglądamy się obrazowi Józefa Chełmońskiego „Burza” z 1896 roku z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie. Czym wyróżnia się „Burza” na tle innych obrazów Chełmońskiego? Czy oprócz tytułowej burzy obraz opowiada o czymś jeszcze? Dlaczego warto oglądać ten sam obraz kilka razy?

W tym odcinku rozmawiam z Małgorzatą Gniazdowską, historyczką sztuki z Muzeum Okręgowego w Lesznie. Muzealniczka opowiada o bogatej tradycji złotniczej Leszna oraz najcenniejszych wyrobach rzemiosła artystycznego z kolekcji muzeum, m.in. o nowym nabytku muzeum - srebrnym kuflu doskonałego złotnika Joachima Scholtza oraz unikatowych XVII-wiecznych tkaninach po braciach czeskich. Udowadnia, że opowieści o przedmiotach i ludziach, którzy je tworzyli i używali pozwalają lepiej zrozumieć minione czasy.

Odcinek powstał w ramach współpracy z Muzeum Okręgowym w Lesznie.

W tym odcinku rozmawiam z Emilianą Konopką, historyczką sztuki i skandynawistką. Emiliana opowiada o czterech artystkach z Północy: Hilmie af Klint, Tove Jansson, Annie Ancher i Catharinie Herminie Kølle. Przybliża ich życiorysy, analizuje sztukę, którą tworzyły. Poleca także muzea i filmy, w których można zobaczyć nordycką sztukę kobiet.

W tym odcinku rozmawiam z Małgorzatą Gniazdowską, historyczką sztuki oraz etnolożka Ewą Tomaszewską z Muzeum Okręgowego w Lesznie. Muzealniczki opowiadają o tym jak wyglądała codzienność naszych prababek. Przekonują, że bielizna to nie tylko funkcjonalne tkaniny, ale dzieła sztuki zdobione koronkami i haftami, które przenoszą nas w czasie, ukazując życie sprzed wieku.

Odcinek powstał w ramach współpracy z Muzeum Okręgowym w Lesznie, gdzie do 25 maja 2025 roku trwa wystawa „Opowieści starej bieliźniarki”, której kuratorką jest Małgorzata Gniazdowska.

W tym odcinku podpowiadam jakim 8 obrazom wartopoświęcić 5 minut będąc w Galeria Polskiej Sztuki Nowoczesnej 1800 – 1945 w Muzeum Śląskim w Katowicach.

To kolejna odsłona cyklu „8 X 5”, w którym ułatwiam zwiedzanie największych polskich muzeów sztuki.

W tym odcinku odkrywamy prywatną stronę Olgi Boznańskiej, jednej z najważniejszych polskich artystek. Ktopisał do niej czułe listy? Co ich łączyło? I jakie obrazy są pamiątkami po tym uczuciu?

W tym odcinku poznajemy bliżej malarkę Olgę Boznańską, która jest patronką 2025 roku. Dlaczego to właśnie ona została wybrana? Jaka była, co malowała i gdzie dziś możemy zobaczyć jej obrazy?

W tym odcinku przenosimy się do międzywojennego Zakopanego, które obrosło legendą. Bywali tu wszyscy najważniejsi artyści i artystki epoki, Zofia Stryjeńska, Rafał Malczewski czy Witkacy. Co ich przyciągało do Zakopanego? Jakie było Zakopane, które znali? Co tu tworzyli i gdzie dziś możemy zobaczyć te prace?

W tym odcinku dzielę się najlepszymi muzealnymi wspomnienia z 2024 roku. Wystawa Johna Singera Sargenta w Londynie, angielskie klasyki, które nie rozczarowały, zamek z arcydziełem i zwiedzanie wystaw z ich kuratorami. Czemu to one są w moim muzealnym topie 2024 roku?

W tym odcinku zamiast obrazom na ścianach muzeów przyglądamy się ilustracjom w książkach. Skupiamy się na tych, które stworzyli artystki i artyści, m.in. Salvador Dali, Yayoi Kusama, Henri Matisse czy Zofia Stryjeńska. Co to były książki? Jak artyści i artystki zinterpretowali ich treść? I jaka jest właściwie rola książkowych ilustracji? Odcinek powstał w ramach współpracy z Wydawnictwem Materia, wydawcą książki „Alicja w Krainie Czarów” Lewisa Carrolla w nowym tłumaczeniu Pauliny Braitner z ilustracjami Salvadora Dalego.

W tym odcinku zagłębiamy się w mroczny rozdział polskiej historii. Śledzimy wydarzenia z 16 grudnia 1922 roku. To wtedy w gmachu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych od kul zamachowca zginął Gabriel Narutowicz, pierwszy prezydent II RP.

Co sprawiło, że zwykły dzień w galerii sztuki zamienił się w historyczną tragedię? Jakie obrazy wiszące na ścianach Zachęty były świadkami tamtych wydarzeń?

Więcej historii o sztuce znajdziecie tu:

https://martynakliks.pl/

https://www.instagram.com/gablotki/