Start / Tru og meining i gammal tid / 95 ur garden fantasi eller royndom samtale med namnegranskar peder gammeltoft

95. Ur-garden – fantasi eller røyndom? Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

69 min • 14 augusti 2025

Kor gamle er gardsnamna våre? Klarer vi å kople gamle gardsnamn saman med arkeologiske data om dyrking på staden? Tja. Ideen om urgarden som ein vedkubbe som vart kløyvd opp i mindre og mindre bruk, som vi kan sjå i namnematerialet – den har fått hard kritikk frå arkeologar, og er problematisk. Men kanskje kan vi berge ideen likevel, i ein kombinert modell.

Senaste avsnitt

95. Ur-garden – fantasi eller røyndom? Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

14 augusti | 69 min

94. Kva driv Eldar Heide? Sommarprat på hytta

31 juli | 71 min

93. Landemerke og gøymestader langs leia, reflekterte i stadnamn

13 juli | 50 min

92. Fallossteinar, brødkorger eller både – òg? Samtale med arkeolog Frans-Arne Stylegar

29 juni | 87 min

86. Tunkallar og huldrefolk i Nordhordland. Samtale med illustratør og landskapsforvaltar Kjersti Isdal

6 april | 79 min

85. Lynkurs i namnetolking. Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

23 mars | 68 min

84. Ty, solulvar og vårjamdøgn

9 mars | 64 min

83. Orddanning gjennom 5000 år. Samtale med filolog Kristin Fridtun

23 februari | 88 min

82. Horg i stadnamn, landskap og førkristen kult

9 februari | 66 min

81. Fordelen med likbrenning. Samtale med arkeolog Terje Østigård

26 januari | 89 min

80. Gand før ganding. Trolldom, sjelsførestillingar og primitiv dominans

12 januari | 46 min

79. Tidsrekning 2: Døgnet, livet, historia og terminologien. Samtale med kulturformidlar Jarle Øvrehus

29 december 2024 | 76 min

78. Tidsrekning 1: årsinndelinga og høgtidene. Samtale med kulturformidlar Jarle Øvrehus

15 december 2024 | 85 min

77. Samiske trommer. Samtale med religionsvetar Konsta Kaikkonen

1 december 2024 | 73 min

76. Oseberg-teppa: gløtt inn i førkristen førestillingsverd. Samtale med arkeolog Marianne Vedeler

17 november 2024 | 79 min

75. Skirnesmål: mytologisk kjærleiksdrama. Samtale med norrønfilolog Nina Stensaker

3 november 2024 | 74 min

74. Gamle vêrmerke – vås eller fornuft? Samtale med seglar Vegard Heide

20 oktober 2024 | 83 min

73. Bygdeborgene – mangetydige nøkkelanlegg. Samtale med arkeolog Ingrid Ystgaard

6 oktober 2024 | 83 min

72. Gresk-romersk, norrøn og samisk religion i kontrast til kristendomen. Samtale med religionshistorikar Christian Hervik Bull

22 september 2024 | 105 min

71. Rusmiddel i gammal tid. Samtale med kulturformidlar Eirik Storesund

8 september 2024 | 114 min

70. Sakrale stadnamn og religiøst landskap

25 augusti 2024 | 109 min

69. Nornene: Spennande på ein annan måte enn vi trudde. Samtale med formidlar Karen Bek-Pedersen

11 augusti 2024 | 127 min

68. Lejre: Arkeologi og segnhistorie. Samtale med kulturformidlar Krister Vasshus

28 juli 2024 | 104 min

67. Medtaking til fiske. Samtale med tradisjonsberar, folkeminnesamlar og namnegranskar Finn Myrvang

14 juli 2024 | 52 min

66. Voluspå. Samtale med norrønfilolog Nina Stensaker

30 juni 2024 | 92 min

65. Solkult i Noreg? Samtale med lokal entusiast Torill Kobberstad Eide

16 juni 2024 | 103 min

64. Kvifor fascinerer historia? Intervju med journalist Øyvind Arntsen, ex "Museum"

2 juni 2024 | 49 min

63. Plantar i gammalnordisk medisin, kult og myte. Samtale med arkeobotanikar Jens Heimdahl

19 maj 2024 | 104 min

62. Språkmøte på vikingferder. Samtale med språkhistorikar Kristin Bech

5 maj 2024 | 82 min

61. Samisk offertradisjon som framleis lever. Intervju med tradisjonsberar Tom Kappfjell

21 april 2024 | 121 min

60. Var bygdeborgene kultanlegg? Intervju med arkeolog Jan-Henrik Fallgren

7 april 2024 | 82 min

59. Barneleik før og no. Samtale med kulturhistorikar Audun Kjus

24 mars 2024 | 117 min

58. Lars Mytting om segner og mytar i Hekne-trilogien

10 mars 2024 | 104 min

57. Draug, segling, bølgjer og mainnskit. Samtale med historikar Mariann Mathisen

25 februari 2024 | 102 min

56. Seiðr, spinning og ku-lokk

11 februari 2024 | 87 min

55. Estetikken i norrøn skaldedikting. Intervju med Bergsveinn Birgisson, norrønfilolog og forfattar

28 januari 2024 | 91 min

54. Samisk religion. Samtale med religionsvetar Konsta Kaikkonen

22 januari 2024 | 85 min

53. Samlivsråd i vikingtida. Samtale med familiepsykolog Frode Thuen

29 december 2023 | 86 min

52. Ståle i Setesdal og Stállu hos samane – greiner av utgammal julebukktradisjon

18 december 2023 | 60 min

51. Mosegrodde forteljingar i dag. Samtale med forteljar Heidi Dahlsveen

3 december 2023 | 93 min

50. Indoeuropeisk religion. Intervju med religionshistorikar Peter Jackson Rova

19 november 2023 | 111 min

49. Kunne Danmark gjeninnført heidendomen i 1864? Samtale om åsatru, shinto og Japan 1868 med historikar Mark Teeuwen

5 november 2023 | 111 min

48. Førmoderne, folkeleg pedagogikk. Samtale med Jon Bojer Godal, nestor i tradisjonshandverk

22 oktober 2023 | 106 min

47. Offersjø i jarnalderen og nøkk-tradisjon på 1800-talet - kan det ha samanheng? Samtale med arkeolog Torun Zachrisson

8 oktober 2023 | 92 min

46. Slavic religion. Interview with historian of religion Jiři Dynda

24 september 2023 | 83 min

45. Kva historiesyn hadde Snorre? Samtale med historikar Sverre Bagge

10 september 2023 | 70 min

44. Menneskeofring. Samtale med religionshistorikar Klas Wikström af Edholm

27 augusti 2023 | 102 min

43. Dødsrikefjell. Samisk saajve, norrønt Helgafell - og Siggjo, Lyderhorn, Hornelen og Romsdalshorn?

13 augusti 2023 | 72 min

42. Ragnarok-myten: Nordisk, kristen eller iransk-nordisk? Samtale med religionshistorikar Anders Hultgård

30 juli 2023 | 61 min

41. Lågteknologisk navigasjon. Til Vinland og Miklagard utan kart og kompass. Samtale med seglar Lena Lisdotter Börjesson

16 juli 2023 | 97 min

40. Stadnamna rundt oss – tidskapslar frå folk før oss. Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

2 juli 2023 | 93 min

39. Jonsokbål og danseplassar – stader gjenbrukte sidan førhistorisk tid

21 juni 2023 | 65 min

38. Med skriftkultur på Europa-reise i mellomalderen. Samtale med Åslaug Ommundsen og Synnøve Midtbø Myking

4 juni 2023 | 72 min

37. Kva var opphavet til Loke? Eit forslag

21 maj 2023 | 61 min

36. Det enorme gravfeltet: Hæreid i Hardanger. Samtale med arkeolog Anne Drageset

7 maj 2023 | 71 min

35. Den seine tradisjonen om Loke - lite kjend, fascinerande og utfordrande

23 april 2023 | 69 min

34. Korleis manipulere dvergar? Lynkurs ved filolog Ugnius Vizgirda Mikučionis

16 april 2023 | 44 min

33. Våpenet til Tor – blåseinstrument og vindkule?

9 april 2023 | 55 min

32. Einar Selvik om gammal kultur, musikk og meining

2 april 2023 | 75 min

31. Kokegroper i arkeologi og filologi. Samtale med arkeolog Marie Ødegaard

26 mars 2023 | 36 min

30. Samisk magisk fiske på 1100-talet

19 mars 2023 | 36 min

29. Why are myths so weird? Interview with historian of religion Jan Kozák

12 mars 2023 | 38 min

28. Fyrste sikre norske kultbygning. Samtale med arkeolog Søren Diinhoff

5 mars 2023 | 45 min

27. Heimdall, nordstjerna og verdspålen. Ein nygammal teori

26 februari 2023 | 49 min

26. Fantasy-litteratur. Samtale med litteraturvetar Lykke Guanio-Uluru

19 februari 2023 | 38 min

25. Kosmosmodellar under stjernehimmelen

12 februari 2023 | 47 min

24. Herskarideologi. Samtale med religionshistorikar Olof Sundqvist

5 februari 2023 | 47 min

23. Tabuspråk

30 januari 2023 | 51 min

22. Eddic poems performed as drama? Interview with Terry Gunnell

22 januari 2023 | 39 min

21. Kropp og sjel i førkristen tid

15 januari 2023 | 54 min

20. Oseberg- og Gokstad-gravene. Samtale med arkeolog Unn Pedersen

8 januari 2023 | 35 min

19. Loke og Oskeladden - tvillingar, men motsett vinkla

1 januari 2023 | 40 min

18. Alvedronninga som reiste heim til jul

24 december 2022 | 29 min

17. På førjulsblot hos ny-heidningar

18 december 2022 | 36 min

16. Ski og norrøn mytologi - Ull og Skade

11 december 2022 | 46 min

15. Are the Eddic poems really pre-Christian? Interview with Haukur Þorgeirsson

4 december 2022 | 41 min

14. Trekantdrama og trolldom i 1324

27 november 2022 | 22 min

13. Kristninga. Samtale med religionshistorikar Olof Sundqvist

20 november 2022 | 65 min

12. Odin hengde seg i verdstreet, ofra til seg sjølv

13 november 2022 | 24 min

11. Segner.no - ressurs til tverrfaglege opplegg i skular og barnehagar

6 november 2022 | 16 min

10. Ære og kjønnsroller - sex, blodhemn og mjølkestell

30 oktober 2022 | 34 min

9. Segner på Vestlandet - trollskap, magi og forklaring før naturvitskapen

23 oktober 2022 | 39 min

8. Det mytologiske verdsbiletet – bunde til forteljingar

16 oktober 2022 | 38 min

7. Ofringar i myrar og vatn. Samtale med arkeolog Julie Lund

9 oktober 2022 | 44 min

6. Tor - macho, latterleggjort og tvitydig

2 oktober 2022 | 29 min

5. Finnish-Karelian and Old Norse mythology. Interview with Joonas Ahola

25 september 2022 | 37 min

4. Vardøger - tanken din som varsel og drone

17 september 2022 | 18 min

3. Var dei norrøne gudane på stjernehimmelen? Intervju med Gísli Sigurðsson

4 september 2022 | 23 min

2. Kjernen i norrøn religion: Det finst ikkje gratis lunsj

4 september 2022 | 18 min

1. Velkomen til Tru og meining i gammal tid!

4 september 2022 | 10 min

95. Ur-garden – fantasi eller røyndom? Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

Senaste avsnitt

95. Ur-garden – fantasi eller røyndom? Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

94. Kva driv Eldar Heide? Sommarprat på hytta

93. Landemerke og gøymestader langs leia, reflekterte i stadnamn

92. Fallossteinar, brødkorger eller både – òg? Samtale med arkeolog Frans-Arne Stylegar

91. Den eldste lova. Intervju med rettshistorikar Jørn Øyrehagen Sunde

90. Mytologiske stolpehol. Samtale med formidlar Karen Bek-Pedersen

89. Klangen i landskapet. Samtale med musikkarkeolog Gjermund Kolltveit

88. Norrøn mytologi juridisk forstått. Samtale med historikar Anne Irene Riisøy

87. Håvamål. Samtale med norrønfilolog Mikael Males

86. Tunkallar og huldrefolk i Nordhordland. Samtale med illustratør og landskapsforvaltar Kjersti Isdal

85. Lynkurs i namnetolking. Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

84. Ty, solulvar og vårjamdøgn

83. Orddanning gjennom 5000 år. Samtale med filolog Kristin Fridtun

82. Horg i stadnamn, landskap og førkristen kult

81. Fordelen med likbrenning. Samtale med arkeolog Terje Østigård

80. Gand før ganding. Trolldom, sjelsførestillingar og primitiv dominans

79. Tidsrekning 2: Døgnet, livet, historia og terminologien. Samtale med kulturformidlar Jarle Øvrehus

78. Tidsrekning 1: årsinndelinga og høgtidene. Samtale med kulturformidlar Jarle Øvrehus

77. Samiske trommer. Samtale med religionsvetar Konsta Kaikkonen

76. Oseberg-teppa: gløtt inn i førkristen førestillingsverd. Samtale med arkeolog Marianne Vedeler

75. Skirnesmål: mytologisk kjærleiksdrama. Samtale med norrønfilolog Nina Stensaker

74. Gamle vêrmerke – vås eller fornuft? Samtale med seglar Vegard Heide

73. Bygdeborgene – mangetydige nøkkelanlegg. Samtale med arkeolog Ingrid Ystgaard

72. Gresk-romersk, norrøn og samisk religion i kontrast til kristendomen. Samtale med religionshistorikar Christian Hervik Bull

71. Rusmiddel i gammal tid. Samtale med kulturformidlar Eirik Storesund

70. Sakrale stadnamn og religiøst landskap

69. Nornene: Spennande på ein annan måte enn vi trudde. Samtale med formidlar Karen Bek-Pedersen

68. Lejre: Arkeologi og segnhistorie. Samtale med kulturformidlar Krister Vasshus

67. Medtaking til fiske. Samtale med tradisjonsberar, folkeminnesamlar og namnegranskar Finn Myrvang

66. Voluspå. Samtale med norrønfilolog Nina Stensaker

65. Solkult i Noreg? Samtale med lokal entusiast Torill Kobberstad Eide

64. Kvifor fascinerer historia? Intervju med journalist Øyvind Arntsen, ex "Museum"

63. Plantar i gammalnordisk medisin, kult og myte. Samtale med arkeobotanikar Jens Heimdahl

62. Språkmøte på vikingferder. Samtale med språkhistorikar Kristin Bech

61. Samisk offertradisjon som framleis lever. Intervju med tradisjonsberar Tom Kappfjell

60. Var bygdeborgene kultanlegg? Intervju med arkeolog Jan-Henrik Fallgren

59. Barneleik før og no. Samtale med kulturhistorikar Audun Kjus

58. Lars Mytting om segner og mytar i Hekne-trilogien

57. Draug, segling, bølgjer og mainnskit. Samtale med historikar Mariann Mathisen

56. Seiðr, spinning og ku-lokk

55. Estetikken i norrøn skaldedikting. Intervju med Bergsveinn Birgisson, norrønfilolog og forfattar

54. Samisk religion. Samtale med religionsvetar Konsta Kaikkonen

53. Samlivsråd i vikingtida. Samtale med familiepsykolog Frode Thuen

52. Ståle i Setesdal og Stállu hos samane – greiner av utgammal julebukktradisjon

51. Mosegrodde forteljingar i dag. Samtale med forteljar Heidi Dahlsveen

50. Indoeuropeisk religion. Intervju med religionshistorikar Peter Jackson Rova

49. Kunne Danmark gjeninnført heidendomen i 1864? Samtale om åsatru, shinto og Japan 1868 med historikar Mark Teeuwen

48. Førmoderne, folkeleg pedagogikk. Samtale med Jon Bojer Godal, nestor i tradisjonshandverk

47. Offersjø i jarnalderen og nøkk-tradisjon på 1800-talet - kan det ha samanheng? Samtale med arkeolog Torun Zachrisson

46. Slavic religion. Interview with historian of religion Jiři Dynda

45. Kva historiesyn hadde Snorre? Samtale med historikar Sverre Bagge

44. Menneskeofring. Samtale med religionshistorikar Klas Wikström af Edholm

43. Dødsrikefjell. Samisk saajve, norrønt Helgafell - og Siggjo, Lyderhorn, Hornelen og Romsdalshorn?

42. Ragnarok-myten: Nordisk, kristen eller iransk-nordisk? Samtale med religionshistorikar Anders Hultgård

41. Lågteknologisk navigasjon. Til Vinland og Miklagard utan kart og kompass. Samtale med seglar Lena Lisdotter Börjesson

40. Stadnamna rundt oss – tidskapslar frå folk før oss. Samtale med namnegranskar Peder Gammeltoft

39. Jonsokbål og danseplassar – stader gjenbrukte sidan førhistorisk tid

38. Med skriftkultur på Europa-reise i mellomalderen. Samtale med Åslaug Ommundsen og Synnøve Midtbø Myking

37. Kva var opphavet til Loke? Eit forslag

36. Det enorme gravfeltet: Hæreid i Hardanger. Samtale med arkeolog Anne Drageset

35. Den seine tradisjonen om Loke - lite kjend, fascinerande og utfordrande

34. Korleis manipulere dvergar? Lynkurs ved filolog Ugnius Vizgirda Mikučionis

33. Våpenet til Tor – blåseinstrument og vindkule?

32. Einar Selvik om gammal kultur, musikk og meining

31. Kokegroper i arkeologi og filologi. Samtale med arkeolog Marie Ødegaard

30. Samisk magisk fiske på 1100-talet

29. Why are myths so weird? Interview with historian of religion Jan Kozák

28. Fyrste sikre norske kultbygning. Samtale med arkeolog Søren Diinhoff

27. Heimdall, nordstjerna og verdspålen. Ein nygammal teori

26. Fantasy-litteratur. Samtale med litteraturvetar Lykke Guanio-Uluru

25. Kosmosmodellar under stjernehimmelen

24. Herskarideologi. Samtale med religionshistorikar Olof Sundqvist

23. Tabuspråk

22. Eddic poems performed as drama? Interview with Terry Gunnell

21. Kropp og sjel i førkristen tid

20. Oseberg- og Gokstad-gravene. Samtale med arkeolog Unn Pedersen

19. Loke og Oskeladden - tvillingar, men motsett vinkla

18. Alvedronninga som reiste heim til jul